خانواده : هامورماهیان (Serranidae)
نام علمی : Epinephelus coioides
نام انگلیسی : Sea basses, Groupers and fairy basslets
نام فارسی : هامور ماهیان
مشخصات ظاهری :
این گروه ماهیان دارای 75 جنس و 544 گونه در آبهای جهان هستند.
سرپوش آبششی دارای سه خار است، یک خار اصلی و دو خار در بالا و پائین.
خط جانبی کامل بوده و تا انتهای ساقه دمی ادامه مییابد، ولی به دم نمیرسد. در یک گونه خط جانبی وجود ندارد.
باله پشتی دارای 7 تا 12 خار است. باله پشتی دو قسمتی است که ممکن است قسمتها متصل یا جدا باشند.
باله مخرجی دارای 3 خار است.
باله دمی مدور، بریده یا تا حدی حلالی است و ندرتا دوشاخه است.
دهان بزرگ و انتهایی و فکین دارای دندانهای کرکی شکل میباشند.
نوک فک پائین حتی زمان بسته بودن دهان، بیرون است.
باله شکمی دارای یک خار و 5 شعاع نرم.
دارای 7 شعاع آبششی.
فلسها از نوع شانهای بوده و تا روی سر گسترش مییابند.
تعداد مهره ها 24 تا 26 عدد است.
از لحاظ اغلب جنسی تکپایه و گاه هرمافرودیت هستند.
طول آنها به سه متر و وزن آنها به بیش از 400 کیلوگرم میرسد.
اغلب در اعماق کم ساحلی و ندرتا تا عمق دویست متری زندگی میکنند. محیط زیست آنها مناطق سنگی و ناهمواریهای کف دریا است، ولی بعضی گونهها بسترهای ماسهای و گلی دارای علفهای دریایی را ترجیح میدهند.
افراد جوان به تنهایی زندگی می کنند، اما در مواقع تخمریزی بصورت اجتماعی زندگی مینمایند.
بعضی گونهها دارای سطح بدنی سمی و کشنده(گرامیستین) برای سایر ماهیها هستند.
زیستگاه:
اغلب در اعماق کم ساحلی و ندرتا تا عمق دویست متری زندگی میکنند. محیط زیست آنها مناطق سنگی و ناهمواریهای کف دریا است، ولی بعضی گونهها بسترهای ماسهای و گلی دارای علفهای دریایی را ترجیح میدهند .ساکن اقیانوسهای گرمسیری و معتدل، بعضی وارد آبهای شیرین هم می شوند.
تغذیه :
از بستر تغذیه می کنند و شکارگرند.عمده جیره غذایی آنها از سخت پوستان و ماهیان است.
تولید مثل :
ماده ها عمدتا” در 3 سالگی و نرها در 2 سالگی بالغ میشوند .لقاح خارجی دارند و بصورت گروهی اقدام به تخمریزی میکنند. تغیر جنسیت ازماده به نر (protogyny )در آنها دیده میشود.در بسیاری از گونهها، مادهها بزرگتر از نرها هستند.
تخمریزی بصورت آزاد در اواخر فصل زمستان تا اوایل فروردین ماه صورت گرفته و اغلب در آبهای نزدیک ساحل مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری انجام میشود، تخمها پلاژیک بوده و لاروهای نورس محافظت نمی شوند.بهترین دما برای ماندگاری لاروها 30 درجه است.
بهترین روش صید ورزشی:
تکنیکهای انتظاری ، لیفتینگ ، جیکینگ در مناطق صخره ای سنگلاخی و بسترهای دارای و ترولینگ در جاهای کم عمق مرجانی.
بهترین طعمه ها برای صید:
ماهی گلو،طلال ، کرفه ، سیمک و حشینه، ماهی مرکب (خساک)، میگو و خرچنگ.
بهترین زمان صید ورزشی :
بهترین فصل صید از اردیبهشت ماه تا آبان ماه می باشد .
پراکنش در ایران :
- جنسها: در آبهای ایرانی خلیج فارس و دریای عمان خانواده هامورماهیان دارای 9 جنس هستند
Aethaloperca : شامل یک گونه
Anyperodon : شامل یک گونه
Cephalopholis : شامل چهار گونه
Dermatolepis : شامل یک گونه
Epinephelus : شامل هجده گونه
Liopropoma : شامل یک گونه
Pseudanthias : شامل یک گونه
Serranus : شامل یک گونه
Variola : شامل یک گونه