مکانهای ماهیگیری استان اردبیل
دریاچهٔ شورابیل اردبیل
دریاچهٔ شورابیل در حریم شهری اردبیل وخیابان دانشگاه مسیر دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه پیام نور قرار دارد. این دریاچه یکی از جاذبه‌های طبیعی اردبیل می‌باشد که نتایج مطالعات زمین‌شناختی نشان می‌دهد که قدمت این دریاچه قدیمی‌تر از دریاچه ارومیه است.شورابیل یکی از دریاچه‌های طبیعی داخل شهری در ایران می‌باشد. این دریاچه در گذشته بسیار شور بوده‌است، ولی امروزه با افزودن آب شیرین به آن از شوری آن کاسته شده به‌طوری که ماهی قزل آلا در آن پرورش داده می‌شود و گستردگی آن به ۱۸۰ هکتار افزایش یافته‌است.
در دریاچهٔ شورابیل می توانید ماهیهایی نظیر کپور، قزل آلای رنگین کمان ، سیاه ماهی و در سالهای اخیر اردک ماهی صید کنید.
سد يامچي اردبيل
سد یامچی در ۵ کیلومتری شهر نیر استان اردبیل در مسیر رودخانه بالخلی چای که از ارتفاعات شرق سبلان سرچشمه ميگيرد قرار دارد. حجم آب ذخيره شده در اين سد ۹۵ ميليون مترمکعب مي باشد. در حال حاضر از آب این سد برای تامین آب آشامیدنی شهر اردبیل و آبیاری اراضی پائین دست سد استفاده می شود .
طول تاج اين سد ۸۳۰ متر، عرض آن ۱۲متر و ارتفاع آن از پی ۶۷ متر مي باشد. اين سد می تواند سفره های زيرزمينی آب را تقويت کند. ارتفاعات اطراف سد و نيز طبيعت زيباي اطراف آن مكاني مناسب براي تفريح و استراحت مي باشد. اطراف این سد به عنوان منطقه نمونه گردشگری با درجه ملی مورد تصویب قرار گرفته است .
از ماهی های موجود در سد یامچی می توان به کپور ، آمور و ماهی سفید دهان گشاد اشاره کرد.
دریاچه نئور اردبیل
اين درياچه در 48 کيلومترى جنوب خاورى اردبيل به طرف خلخال و در فاصلة 18 کيلومترى خاور جاده، در منطقة کوهستانى قرار دارد.این دریاچه در دامنه‌هاي رنگارنگ رشته كوه باغرو در ارتفاع 2700 متر از سطح دریا قرار دارد و وسعت آن بيش از 220 هكتار و مشتمل بر دو درياچه كوچك (40) و بزرگ (180 هكتار) است که در فصل بهار به هم مي پيوندند و درياچه واحد را به وجود مي آورند. بيشترين عمق درياچه 5/5 متر و ميانگين ژرفاي آن سه متر است. درياچه نئور زيستگاه برخي از گونه هاي پرندگان مهاجر عبوري است و در گذشته ماهي قزل آلاي خال قرمز بومی دریاچه شهرت جهاني داشته که متاسفانه با ورود نا آگاهانه ماهی کپور کاراس به عنوان گونه مهاجم و نابودی زیستگاه بعلت تغذیه از میگوی گاماروس که غذای اصلی ماهی های خال قرمز بشمار می رفته و بخصوص تغذیه از تخم ماهیها امروز شاهد حذف این گونه ارزشمند از نئور هستیم البته اقداماتی جهت احیا دریاچه با حذف بیولوژیکی ماهی کاراس و بازگذشت مجدد ماهی خال قرمز در حال شکل گیری است.
سد اینانلو اردبیل
سد اینانلو در 15 کیلومتری شهرنیر و نزدیک روستای ایناللو و در مسیر رودخانه چشمه اطراف احداث شده است. این سد از نوع سد خاكي، با هسته رسي، طول و عرض تاج سد به ترتيب ۲۷۵ متر و 10 متر و ارتفاع از بستر8/7 متر بوده و حجم كل مخزن 1.5میلیون متر مکعب است.
در سد اینانلو در سالهای اخیر ماهی کپور و آمور جهت تکثیر و بهره برداری شیلاتی رهاسازی شده است.
سد قوری چای (زمزم) اردبیل
سد قوری چای در ۲۴ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل با اهداف کشاورزی، خارج از بستر قوریچای احداث شده است. ارتفاع دیوارۀ این سد خاکی از پی ۲۴ متر، طول تاج سد ۵۵۰ متر، و گنجایش مخزن آن ۱۹میلیون متر مکعب است.
در سد قوری چای می توانید ماهیهایی نظیر کپور، آمور و سیاه ماهی صید کنید.
سد کوثر اردبیل (سد گیوی)
سد مخزنی کوثر در ۶ کیلومتری شرق گیوی بر روی رودخانه گیوی‌چای در 20 کیلومتری شمال غرب شهرستان خلخال و 5 کیلومتری شرق شهرستان گیوی قرار دارد، کلنگ احداث این سد در نیمه اول سال 1383 به زمین زده شده است.
این سد از نوع سنگريزه‌اي با هسته رسي قائم بوده و دارای ارتفاع 89 متر از کف رودخانه و 102 متر از پی با طول تاج 304 متر است که قابلیت ذخیره نرمال 53 و آب تنظیمی 76 میلیون متر مکعب بوده که دارای دو تونل انحراف و سرریز از نوع آزاد است.
در سد کوثر در سالهای اخیر ماهی سفید دهان گشاد و قزل آلا رنگین کمان جهت تکثیر و بهره برداری شیلاتی رهاسازی شده است.همچنین این سد زیستگاه انواع ماهیان بومی رودخانه گیوی‌چای از جمله ماهی سیاه ، سس ماهی ، شاه‌کولی و ماهی کپورمعمولی می‌باشد.
سد قره قیه مشگین شهر
سد خاکی قره قیه در نزدیکی روستاهای قره قیه و جلایر در شمال شرقی مشگین شهر در استان اردبیل واقع شده است. این سد قابلیت ذخیره بیش از ۳ میلیون متر مکعب آب را دارا بوده و برای تامین نیازهای کشاورزی منطقه مورد استفاده قرار می گیرد. آب سد قره قیه از رودخانه قره سو و بارشهای آسمانی تامین می شود.
سد قره قیه از نوع سد خاکی با هسته رسی بوده، طول تاج آن ۷۲۸ متر و ارتفاع آن از پی ۱۴/۵۰ متر می باشد. این سد در بین سالهای ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۸ توسط آب منطقه ای استان احداث شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
فاصله این سد از مشگین شهر حدود ۳۵ کیلومتر بوده و دسترسی به آن از طریق جاده اصلی مشگین شهر ـ پارس آباد، و جاده خاکی فرعی پس از روستای کنگرلو میسر می باشد. ضمن اینکه از داخل روستای قره قیه هم جاده خاکی منتهی به این سد وجود دارد. فاصله روستای قره قیه از مشگین شهر حدود ۳۰ کیلومتر می باشد.
در سد قره قیه در سالهای اخیر ماهی کپور و آمور جهت تکثیر و بهره برداری شیلاتی رهاسازی شده است.همچنین این سد زیستگاه انواع ماهیان بومی رودخانه قره سو از جمله ماهی سیاه ، سس ماهی ، شاه‌کولی و ماهی کپور کفزی کسلر می‌باشد.
سد سبلان مشگین شهر (گی بیگلو)
سد سبلان، بزرگترین سد مشگین شهر می باشد که در شمال شرقی این شهرستان و در شرق روستای ارباب کندی و نزدیکی گروستای گبه بیگلو ، بر روی رودخانه قره سو قرار گرفته است. این سد نقش بسیار مهمی را در تامین آب اراضی اطراف ایفا می کند.سد سبلان که در سال ۱۳۸۵ آبگیری شده و بالغ بر شش هزار میلیارد ریال برای احداث آن هزینه شده است، با گنجایش ۱۰۵ میلیون متر مكعب، آب مورد نیاز ۸۶ روستا را تأمین نموده و قابلیت آبیاری ۱۵ هزار هكتار از اراضی پایاب را دارا می باشد. ارتفاع سد ۸۵ متر بوده و مجری آن شرکت آب منطقه ای استان می باشد.
سد سبلان در ۴۰ کیلومتری مشگین شهر واقع شده و دسترسی به آن از جاده اصلی مشگین شهر ـ اردبیل و جاده فرعی ما بین روستاهای ارجق و ارباب کندی میسر می باشد.
در سد سبلان در سالهای اخیر ماهی کپور و قزل آلا رنگین کمان جهت تکثیر و بهره برداری شیلاتی رهاسازی شده است.همچنین این سد زیستگاه انواع ماهیان بومی رودخانه قره سو از جمله ماهی سیاه ، سس ماهی ، شاه‌کولی و ماهی کپور کفزی کسلر می‌باشد.
سد زربیل کردعیلو
سد زربیل سدی است خاکی به هسته رسی که برای تامین آب کشاورزی روستای کردعلیلو ایجاد شده. سد زربیل از نوع سد خاکی با هسته رسی بوده، طول تاج آن 750 متر و ارتفاع آن از بستر 5/8 متر و حجم مخزن 7/0 میلیون مترمکعب می باشد. آب این سد از ودخانه های بالا دست که از روستای بیله دق سرچمه می گیرند تامین می شود برای رسیدن به این سد زیبا که در فصل بهار و تابستان زیبای خاص و بکری دارد باید در امتداد جاده اردبیل خلخال بعد از گذر از سه راهی در روستای آراللو به سمت روستای خیلیل آباد و بعد از آن با گذر از روستای ایوریق می توان به این سد زیبا و بکر رسید.
چند گونه ماهی پروشی نیز در سد زربیل وجود دارد ازجمله قزل آلا ، کپور و آمور.
دریاچه طاووس گؤلی
دریاچه طاووس گؤلی در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی مشگین شهر در ییلاقات دامنه سبلان، شرق روستای موئیل قرار گرفته است. سد طاووس گؤلی از نوع سد خاکی با هسته رسی بوده، طول تاج آن ۱۸۳ متر و ارتفاع آن از بستر ۱۹ متر و حجم مخزن 50/4 میلیون مترمکعب می باشد.
وجود سد خاکی و جمع شدن آبهای منطقه در پشت این سد دریاچه بسیار زیبای طاووس گؤلی را شکل داده است که دارای طبیعتی بسیار چشم نواز می باشد. منطقه ای بسیار وسیع و زیبا، با چمن زارهای گسترده، رودهای جاری، آلاچیق های برافراشته با آب و هوایی ییلاقی، انواع پرنده های مهاجر و بومی اطراف دریاچه را دربرگرفته است. این دریاچه از آب شدن برفهای سبلان و جاری شدن رودخانه های دامنه آن تشکیل شده و برای استفاده مزارع روستاهای پایین دست و نیز عشایر شاهسون مورد استفاده قرار می گیرد.
در دریاچه طاووس گلی ماهیانی نظیر کپور،قزل آلای رنگین کمان، ماهی سیاه ، سس ماهی و شاه‌کولی قابل صید می‌باشد.
سد لیکوان اردبیل
سد لیکوان در ۲۵ کیلومتری شهر کوثر خارج از بستر لیکوان چای در استان اردبیل واقع شده است. این سد قابلیت ذخیره بیش از8/3 میلیون متر مکعب آب را دارا بوده و برای تامین نیازهای کشاورزی منطقه مورد استفاده قرار می گیرد.
سد لیکوان از نوع سد خاکی با هسته رسی بوده، طول تاج آن ۲۷۴ متر و ارتفاع آن از بستر22 متر می باشد. این سد در بین سالهای ۱۳۷6 تا ۱۳80 توسط آب منطقه ای استان احداث شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
در سد لیکوان ماهیانی نظیر کپور،آمورو سیاه ماهی ، قابل صید می‌باشد.
رودخانه ارس (محدوده استان اردبیل)
ارس مهم‌ترين و پرآب‌ترين رودخانه شمالى ايران در شمال استانهای آذربايجان شرقی، غربی و اردبیل است که از غرب جلفا تا اصلاندوز مغان (استان اردبيل) در طول نوار مرزى ايران و جمهورى آذربايجان جريان دارد. در واقع ارس از دو شاخه مجزا، يکى از ارمنستان و ديگرى از ترکيه و رشته‌کوه‌هاى آرارات تغذيه مى‌شود و در محل زنگنه واقع در منتهى‌اليه شمال‌غربى ايران که مرز مشترک ايران و جمهورى آذربايجان و ترکيه است باهم تلاقى مى‌کنند. از آن پس، رودخانه ارس تا محلى به نام بهرام تپه، به عنوان مرز مشترک دو کشور ايران و جمهورى آذربايجان امتداد یافته و سرانجام به درياى خزر مى‌ريزد.
این رودخانه از لحاظ تنوع گونه ها و جمعیت آبزیان غنی ترین رودخانه ایران محسوب می شود که این غنا بدلیل واقع شدن در منطقه صفر مرزی و محدودیتهای صید شیلاتی حاصل شده است. علاقمندان به ماهیگیری ورزشی میتوانند در برخی مناطق حاشیه رود ارس با کسب مجوز و نظارت مرزبانی طبق محدوده زمانی (بعد از طلوع و قبل از غروب آفتاب)به صید ورزشی بپردازند.
21 گونه ماهی از خانواده های مختلف در آراز چای زندگی میکنند . ماهیهای که قابل صید ورزشی هستند عبارتند از:
ماهی اسبله،سوف، زردپر،سس ماهی لب کلفت،کپور،ماش، سیاه ماهی،مغارچین ، کاراس،کلمه، سیم برگ، گاو ماهی ،سیم، کولمه، شاه کولی، تیزه کولی،ماهی سفید رودخانه، آمور و بصورت محدود ازون برون و قزل آلای رنگین کمان.
رودخانه قزل اوزن (محدوده استان اردبیل)
رودخانه قزل اوزن در مسير خود ضمن مخلوط شدن با ريزابه هاي بسيار با پيچ و خم هاي متعدد ازاستان کردستان و شهرستان سنندج سرچشمه گرفته و ابتدا با زنجان چاي و سپس با آجي چاي مخلوط شده و به شهرستان ميانه از محدوده استان آذربايجان شرقی وارد مي شود. در اين قسمت مسيري را به موازات خط آهن تهران – تبريز مي پيمايد و در ايستگاه پل دختر وارد دره قافلانكوه مي شود. در ادامه مسير خود از چندين روستا عبور کرده و با رودخانه گرمي و آرپاچاي در شهرستان خلخال (در محدوده استان اردبيل) مخلوط مي شود. با ورود به دهستان خورش رستم با رودخانه كندرچو و شاهرود مخلوط شده و به محدوده شهرستان طارم وارد مي شود.
اگر بخواهیم در این رودخانه به ماهی گیری بپردازیم ماهی هایی چون ماهی کپور، اسبله ، زردپر ،سفید رودخانه ، سیاه ماهی، خیاطه ماهی و سس ماهی از گزینه های موجود هستند.
رودخانه بالخلی چای
بالخلي از جمله رودخانه هاي دائمي استان ميباشد که از گردنه بالخلي «جنوب غربي شهر نير» حدفاصل دو رشته بزقوش و سبلان سرچشمه مي گيرد،سرشاخه هاي مهمي نظير برجلوچاي، سقزچي چاي، آغلاغان، جوراب چاي، درويش چاي، لاطران چاي و…. در مسير به اين رودخانه پيوسته و آنرا پرآب مي سازند. اين رودخانه از وسط شهر اردبيل مي گذرد و سرانجام در شمال اردبيل به رودخانه قره سو تخليه مي شود. وجه تسميه بالخلي چاي (رودخانه ماهي دار) بيانگر زيست انواع ماهيان در اين رودخانه است که عبارتند از قزل آلاي خال قرمز، سس ماهي، ماهي سياه، شاه کولي، همچنين اين رودخانه زيستگاه دائمي پستاندار آبزي (سمور آبي) و زيستگاه عبوري و فصلي انواع پرندگان مهاجر آبزي و کنار آبزي است.
دو سد مهم يامچلو و بند انحرافي الماس بر روي اين رودخانه قرار دارد.
رودخانه قره سو
رودخانه قره سو از رشته کوههای تالش (باغرو) در شرق اردبيل سرچشمه می گيرد و در مسير خود ضمن عبور از دشت اردبيل آبهای جاری اين قسمت از جمله بالخلی چای را جمع آوري مينمايد. اين رودخانه دامنه های شمالی توده سبلان را دور زده و در شمال غرب شهر مشکين شهر در محل کوجنق آب رودخانه اهر چای را نيز دريافت کرده و سپس با يک انحراف قائم به سمت شمال جريان می يابد و نام درود (دره رود) می گيرد و سرانجام در محل اصلاندوز به رودخانه مرزی ارس تخليه می شود. قره سو با اين که از جمله رودخانه های دائمی استان محسوب می گردد ولی به سبب برداشت آب برای مصارف آبياري بخش اعظم بستر آن در تابستان خشک مي شود. اين رودخانه زيستگاه انواع ماهيان از جمله ماهی سياه، سس ماهی، کاراس، شاه کولی، ماهی کپور کفزی کسلر می باشد.
رودخانه خياو (خيوچای)
خيوچای يا خياوچای از سرشاخه های مهم رودخانه قره سو در شهرستان مشکين شهر است. اين رودخانه از ارتفاعات هزار ميخ، آيی قاری، دلي آلی، جنوار داغی سرچشمه می گيرد و سرتاسر دره موئيل را طی نموده و به قره سو می ريزد. اين رودخانه مهم ترين زيستگاه ماهی قزل آلای خال قرمز در استان اردبيل می باشد.همچنین در رودخانه خیاو ماهیان بومی نظیر سس ماهی ، سیاه ماهی و شاه کولی هم قابل صید است.
رودخانه هرودآباد (گیوی چای)
هروچای در شهرستانهای خلخال و کوثر که جنوبي ترين شهرستانهای استان اردبيل محسوب می شوند، جريان دارد. اين ناحيه وسيع توسط چندين روخانه بزرگ و کوچک زهکشی شده و تمامی آبهای سطحی آن از طريق قزل اوزن و سفيدرود به درياي خزر میريزد. بزرگترين شبکه زهکشی در منطقه خلخال رود بزرگی است که از سه رود هروچای، آرپاچای و سنگور چای تشکيل شده است. هروچای از ارتفاعات جنوب شهر خلخال سرچشمه گرفته و بسوي شمال مي رود. آرپاچای تقریبا” در همان امتداد ولی در جهت مخالف از شمال به جنوب جاری است. هر دو رود در پايين دست به هم پيوسته و جريان به سمت غرب منحرف شده و ارتفاعات مابين خلخال و گيوی را با دره تنگ و عميقي بريده و به شهر گيوی مي رسد. در اين منطقه اين رود به نام گيوی چای معروف است.
اگر بخواهیم در این رودخانه به ماهی گیری بپردازیم ماهی هایی چون ماهی قزل الای رنگین کمان، ، سیاه ماهی ،سفید رودخانه ، خیاطه ماهی، سس ماهی و بندرت قزل آلای خال قرمز از گزینه های موجود هستند.
رودخانه شاهرود چای
رودخانه شاهرود از شاخه های رودخانه قزل اوزن بوده كه در بخش شاهرود خلخال واقع می باشد و شاخه های اوليه آن از دامنه های باختری كـوه شـيرالگي داغی واقـع در 17 كيلومتری جنوب خاوری خلخال سرچشمه می گيرد. اين رودخانه روستاهای ديز، قشـالق ديز و ميانسره را مشروب مينمايد و داراي آب دايمی می باشد كـه بـه علـت وضـعيت خاص آن استفاده چندانی از آب اين رودخانه به عمل نمی آيد. عرض رودخانه بـين 11 تا 25 متر و دوران پرآبي آن در ماههای بهار است.
اگر بخواهیم در این رودخانه به ماهی گیری بپردازیم ماهی هایی چون کپور ، ماهی قزل آلای رنگین کمان، سیاه ماهی ،سفید رودخانه ، خیاطه ماهی، سس ماهی و بندرت قزل آلای خال قرمز از گزینه های موجود هستند.
رودخانه آرپاچای خلخال (رودخانه فيروزآباد )
از شاخه هاي رودخانه قزل اوزن بوده كه از ناحيه خلخال سرچشـمه مـي گيـرد. شـاخه اصلي اين رودخانه از دامنه های جنوبی كوه اوج قاز واقع در21 كيلومتری شمال باختری خلخـال سرچشمه می گيرد و در طي مسير خود به سمت جنوب، روستاهای آرپاچای و مصـطفی لـو را مشروب مي كند. روستای چلنبر، منطقه گيوی، خلخال و روستای فيروزآبـاد از ديگـر منـاطقی می باشند كه اراضی آنها توسط اين رودخانه مشروب می گردد. طول اين رودخانه 11 كيلومتر و مساحت حوضه آبريز آن بال بر 1611 كيلومترمربع می باشد. اين رودخانه به نام فيروزآباد و سنگورچای نيز ناميـده مـي شـود. حوضـه آبريـز آن كوهستانی بوده و دشت های كم وسعت خلخال و گيوی از مناطق مهـم ايـن حوضـه بـه شـمار ميآيند. اين رودخانه دارای آب دايمی بوده و آبدهی آن در مقايسه با شـاخه های ديگـر قـزل اوزن نسبتاً بالا می باشد كه علت عمده ايـن امـر عـدم مصـرف آب در اطـراف دره رودخانـه ميباشد. از شاخه هاي اين رودخانه می توان به رودخانه هاي آق بالغ، اوج قاز، پـروج، پوزنـاب، سنگرچای، گلستان،گوران سراب و هرو آباد اشاره نمود. در ذيل شرح مختصری از شـاخه هـاي فرعی رودخانه آرياچای ارائه شده است.
