روشهای صید ورزشی ماهی قزل آلا
ماهی قزل آلا یکی از محبوبترین ماهی های هدف در صید ورزشی در دنیای ماهیگیری بشمار می رود و از دیرباز در فرهنگ بسیاری از کشورهای شرقی ، اروپایی و آمریکای شمالی نهادینه شده است و درایران بصورت ورزشی و با بکارگیری چوب و چرخ اولین بار توسط ژنرالهای انگلیسی معرفی گردید.
ماهیهای قزل آلای ساکن در آبهای ایران شامل دوزیر گونه بومی و چند زیرگونه و واریته غیر بومی یا وارداتی می باشد. زیرگونه های بومی و بسیار ارزشمند ایران شامل قزل آلای خال قرمز( Salmo trutta fario) که ساکن در رودخانه است و زیر گونه ای مهاجر به نام ماهی آزاد دریای خزر( Salmo trutta caspius) می باشند که هر دو اززیر گونه های یک گونه(Salmo trutta) هستند که به قزل آلای قهوه ای معروف است و در اصل ماهی آزاد خزر برخلاف اسم گذاریش از زیرگونه های ماهیهای آزاد نیست ولی بخاطر خصوصیات مهاجرتی و آنادروم بودنش به این نام ملقب شده است.
زیرگونه های وارداتی عمدتا” از نژاد قزل آلاي رنگین کمان (mykiss Oncorhynchus) هستند که جهت اهداف شیلاتی و پرورش در استخرهای مصنوعی از کشورهای دانمارک ، ایتالیا، نروژ ، انگلیس و فرانسه وارد ایران شده اند. این گونه از تفریخگاهها ی رودخانه مک کلوود کالیفرنیا منشاء می گیرد و با توجه به ارزش شیلاتی اش بطور گسترده ای درکشورهای معتدل تا سردسیر سرار جهان پراکنده شده است و در ایران در اکثر استانهای که دارای آب هوای معتدل تا سردسیر هستند مورد پرورش قرار میگیرد.
هر دو زیرگونه بومی ایران در اثر تخریب زیستگاهها توسط عوامل طبیعی و انسانی ، بخصوص صید بی رویه با خطر انقراض مواجه هستند و باید بیش از پیش در حفاظت و تکثیر هر دوگونه کوشید. همچنین قزل آلای رنگین کمان به عنوان یک گونه مهاجم و رقیب در زیستگاه های قزل آلای خال قرمز یک تهدید جدی بحساب می آید و باید متفکرانه ترعمل کرد و مدیران ارشد دراداره محیط زیست و شیلات تدابیرخاصی را لحاظ فرمایند.همچنین ماهیگیران ورزشی نیز باید در صید و رهاسازی این گونه های ارزشمند خیلی محتاط باشند تا در فرایند صید آسیب نبینند، البته در شرایط بحرانی و کنونی ماهی آزاد بهتر است فعلا” از صید ورزشی این ماهی هم صرف نظر کنیم!
شما میتوانید انواع تجهیزات ماهیگیری مورد نیاز خود را از فروشگاه آنزوپلاس تهیه فرمایید. اینجا کلیک نمایید.
خاستگاه و مکانهای مناسب برای صید ورزشی ماهی قزل آلا
ماهی های قزل آلا عمدتا” ساکن رودخانه ها و دریاچه هایی هستند که دارای آبی خنک ، تمیز و پراکسیژن باشند و شدیدا” به ناخالصی ها و املاح محلول در آب و میزان اکسیژن محلول در آب حساسند و تحمل سیلابها و گل آلود شدن آب را در طولانی مدت ندارند. در ایران با توجه به محدودیهای زیست محیطی اعمال شده و میزان پراکندگی از سه زیرگونه نامبرده ، بیشترین صید ورزشی به قزل آلای رنگین کمان اختصاص دارد . توجه داشته باشید که اکثر قزل آلاهای ساکن در رودخانه ها و دریاچه ها یا از کارگاهای پرورش ماهی به محیط طبیعی انتقال یافته اند یا بصورت مصنوعی رها سازی شده اند و عمدتا” عقیم هستند و توانایی تکثیر در محیطهای طبیعی را نخواهند داشت. رودخانه های دائمی استانهای آذربایجان شرقی و غربی، مازندران،گیلان ،گلستان ، کردستان ، لرستان ، چهارمحال بختیاری ،کهگیلویه و بویر احمد ، فارس، خوزستان و ایلام دارای بیشترین تراکم از قزل آلای رنگین کمان هستند و همچنین دریاچه های بزنگان خراسان ، دریاچه برم فیروز فارس و چند سد و دریاچه خصوصی هم میزبان این گونه و علاقمندان به صید ورزشی اش هستند.
قزل آلای خال قرمز برخلاف ماهي آزاد دريای خزر تمام دوره زندگی خود را در آب شيرين سپری كرده و وارد آب شور نمی شود. فعلا” بیشترین تراکم و تکثیر طبیعی را در رود های هراز، صوفی چای و مردق چای مراغه و سد لار دارد.
ماهی آزاد دریای خزر هم با بی مهری که در تخریب زیستگاها و صید بی رویه اش صورت گرفته بصورت محدود در چند رودخانه ی استانهای مازندران و گیلان جهت تولید مثل و تخم ریزی مشاهده می شود و در سالهای اخیررودخانه ‘ چشمه كیله ‘ تنكابن یكی از مناطقی است كه هنوز هم ماهیان آزاد دریای خزر برای تخم ریزی به آن وارد می شوند و هر ساله شیلات با كمك نیروی انتظامی در این رودخانه مستقر و تمامی ماهیان آزاد را صید و در شرایط خاصی به مركز تكثیر شهید باهنر كلاردشت منتقل و تعداد قابل توجهی لارو ماهی آزاد تولید و در رودخانه های مازندران رها سازی می كند. رودخانه هاي سردآبرود و چالوس در غرب و رودخانه بابل رود و شازده رود در شرق استان مازندران و رودخانه هاي كرگانرود، ناورود و شفارود در استان گيلان از ديگر مناطق مهم مهاجرتي اين گونه هستند.
نکات کلیدی در صید ورزشی ماهی قزل آلا
ماهی های قزل آلا در رودخانه ها بیشترین تراکم را در کانالهای نسبتا “آرام بین نواحی خروشان و جریاندار و گودالهای پر اکسیژن و حوضچه ها ومناطقی با برخورداری از استراحتگاه های طبیعی و پشت موانع طبیعی مثل قطعه سنگهای بزرگ ، تنه درختان غرق در آب و مناطق سایه انداز درختان و درختچه ها را دارند و بیشتر سعی میکنند جهت ایجاد امنیت هنگام بروز خطر نزدیک به یک توده گیاه آبی یا فرو رفتگی مستقر شوند .در فصول گرم به مناطق بالادست رودخانه و در فصول سرد به مناطق پایین دست مهاجرت می کند.
فصل پاییز و بهار بهترین زمان و پیک صید اردیبهشت ماه است و برخلاف سایر ماهی ها این ماهی در تمام طول سال حتی زمستان قابل صید است.روزهایی که بارندگی صورت می پذیرد به دقت تحت نظر داشته باشید و همیشه روز آفتابی پس از باران بالاترین راندمان صید را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
با توجه به حس بینایی بالا در این ماهی ، از حرکات سریع در حاشیه ساحل بپرهیزید و سعیکنید از لباس استتاری مناسب استفاده کنید و بسیار آرام حرکت کنید. همچنین از انعکاس سایه خود در آب هم اجتناب بورزید و مسیر حرکت در رودخانه ها را همیشه ازپایین به بالا (خلاف جریان آب) انجام دهید. همچنین این ماهی از حس شنوایی بالایی برخوردار است و شما باید از ایجاد اصوات و حتی بلند صحبت کردن در حاشیه آب اجتناب بورزید .
برای تکنیک اسپینینگ چوب های کربنی یا گرافیتی تلسکوپی و دو تیکه سبک فست (ماهی بالای یک کیلوگرم) و خیلی سبک فست (زیر یک کیلوگرم) با طول 80/1 تا70/2 متر(نسبت به مکان ماهیگیری) و قدرت پرتاپ 5 تا 25 گرم ، چرخ اسپینینگ 1000 تا 25000 ونخ های منوفیلامنت فلوروکربن با قدرت کشش 2 تا 6 lb یا براید 15/0 تا 20/0 mm مناسب است.
برای تکنیک فلای فیشینگ چوبهای خیلی سبک کربنی ، گرافیتی یا از جنس بامبو با اکشنهای سریع ،متوسط و آهسته و وزن پرتاپ 8-1wt و طول 10/2 تا 3 متر و چرخ فلای سایز4/3# و6/5# و نخ بافته پشه 60 تا 120 grain مناسب است.
6.برای تکنیک انتظاری چوبهای نیمه سبک کربنی با طول 10/2 تا 40/3 متر (نسبت به مکان ماهیگیری) و قدرت پرتاپ 20تا 40 گرم برای رودخانه ها و برای دریاچه و سدها 40 تا 80 گرم ، چرخ 2000 تا 3000 و نخ های منو فیلامنت فلوروکربن با قدرت کشش 2 تا 6 lb ایده ال است.
در ساخت ریسه ها بکارگیری از نخهای فلوروکربن (Fluorocarbon Line) می تواند تا حد زیادی به رندمان صید بیافزاید و طراحی و استقرارریسه ها باید نسبت به بستر محل مورد نظر تنظیم گردد و در صورت استفاده از سرب چاکداریا زیتونی فاصله 60 سانتیمتری از قلاب را حتما” لحاظ کنید. قلاب هم ویژه قزل آلا سایز# 6 تا # 10 مناسب است.
8.هنگام به دام افتادن ماهی ترفه ، برای بیرون کشیدنش از آب به هیچ وجه عجله نکنید و حتما” سعی کنید با کلاج دادن ماهی را خسته کنید و حتما” چاک مناسب هم همراه داشته باشید.
ماهی قزل آلا بعد از خروج از آب بسیار آسیب پذیر است و سعی کنید عملیات رها سازی را بعد عکس گرفتن به سرعت انجام دهید وهنگام در دست گرفتن ماهی خیلی محتاط باشید تا تقلای ناگهانی ماهی باعث نشود از دستان شما سرنگون شود و آسیب ببیند.
10.اگر قصد صید ورزشی دارید حتما” قلابهای سه شاخ را با تک قلابهای بدون خار( Barbless Hook) تعویض کنید و درساخت ریسه ها هم از تک قلابهای بدون خار استفاده نمایید تا آسیبی به ماهی صید شده وارد نشود.
رفتار تغذیه ای ماهی قزل آلا
رفتار تغذیه ای ماهی قزل آلا:
ماهی قزل آلا یک شکارچی قهار است و درمحیط زیستش هر جانداری که قابل بلعیدن باشد شکار خواهد کرد و حتی بارها مشاهده شده با جهش های ناگهانی بیرون از آب ، حشراتی را که در نزدیک سطح آب پرواز میکنند شکار میکند. قزل آلا ها در دوران نوزادی از انواع زئوپلانكتونها و جانوران بسترزی (بنتو پلاژيك) تغذیه میکنند و طی رشد ازدرشت کفزیان ، لاروحشرات ، نرمتنان ، سختپوستان ، نوزاد خرچنگ ، قورباغه ، میگوی آب شیرین ، بچه ماهیها و حتی موشها تغذیه میکنند. این ماهی به شکار حشراتی مثل Caddis ، Mayflies ، Stoneflies ، Midges ،Honey bee خیلی علاقه دارد.
بهترین و وسوسه انگیزترین طعمه ها ی طبیعی برای صید ماهی قزل آلا: انتخاب طعمه نسبت مستقیمی با مکان و شرایط محیط زیست ومواد مغذی طبیعی قابل دسترس ماهی و فصل صید دارد.زالو ، کرم خاکی ، دانه های ذرت شیرین وتخم ماهی سالمون از کاربردی ترین طعمه ها در جهان به شمار میروند و طعمه هایی نظیر خمیرهای شرکت برکلی ،خمیرانواع نان ها ،خوراک کنسانتره یا پلت قزل آلا هم ایده ال است و همچنین می توانید از لارو حشراتی مثل سوسکهای درختی و حشراتی مثل سنجاقکها، زنبورعسل ، ملخ ها و میگوهای آب شیرین نیز استفاده نمایید.
بهترین طعمه های مصنوعی (فریب دهنده های مصنوعی) در تکنیک اسپینینگ:
برای صید ورزشی ماهی قزل آلا توسط کمپانی های مطرح طعمه های مصنوعی متنوعی طراحی شده است که بیشترین کاربرد را اسپینرها بخود اختصاص داده اند و به عنوان یک فریب دهنده موثر در صید این ماهی شناخته شده اند. اسپینرها اساساً به دو سبک یا شکل وجود دارند ،شکل برگ بید (Willow leaf) و کلرادو (Colorado) که یک تیغه سبک قطره ای تقریباً گرد و پهن تر است که هر دو فرم کارایی مطلوبی دارند. از اسپینرهای بسیار موفق و محبوب با ترکیبی از رنگ های روشن ، چشمک زن و لرزش های صوتی میتوان به
Blue fox Vibrax و Mepps Spinner bait Spoon Lures وClassic Panther Martin Spinner و Spinner Rooster Tail و ABU GARCIA DROPPEN و MEPPS AGLIA اشاره نمود.
قاشقکهایی مانند Acme Kastmaster lure و Acme Phoebe و ABU GARCIA ZEPPO و Hansen pilgrim lure یکی دیگر از انواع فریب دهنده های محبوب هستند. قاشقک ها با طراحی شکل منحنی ایجاد حالت چرخشی و تلوتلو خوردن حرکت بی نظیری برای جذب ماهی ایجاد میکنند ومانند سایر فریبنده ها ، در آب درخشنده و براق هستند.
برخی دیگر از فریبنده ها حرکت ماهی های کوچک یا کرم ها را برای ماهی تداعی می کنند Float Original Rapala و RAPALA SHAD RAP و Rebel Joint Minnow و Berkley’s Worm Worm از بهترین گزینه ها هستند و راندمان صید خوبی برای شما به ارمغان خواهند آورد.
اگرچه اینها تنها طعمه ها و فریب دهندهای مصنوعی ماهی قزل آلا نیستند ، اما محبوبترین و پرکاربردترین طعمه ها محسوب می شوند.
بهترین روشهای صید ورزشی ماهی قزل آلا
تکنیک ریسه لغزنده یا ریسه متحرک (Slip sinker rig )
این روش یکی از رایجترین و کاربردی ترین روشهای صید ماهی های قزل آلا در رودخانه ها و سایرماهیهای رودخانه ای است و در دریاچه ها و سدها کاربردی نیست. ساخت این ریسه بسیار ساده است و شما میتوانید با استفاده از یک وزنه سربی یا تنگستنی متحرک (slip sinker ) ، نخ فلورو کربن با قدرت کشش (Lb 4-12) ،قلاب خار دار قزل آلا سایز 6 تا 8، یک هرزگرد سایز 4 تا 6 ( Barrel swivel ) و یک استاپر لاستیکی محافظ ، ریسه لغزنده ایده آلی بسازید. این ریسه را می توان به دو سبک بکار برد ، یا همراه با شناور( floater ) یا سینک ( بدون شناور ).
زمانی که از شناور استفاده میکنید در عمق یابی و تنظیم ارتفاع شناور از بستر دقت کنید و سعی کنید از شناورهای توپی کوچک استفاده نمایید، مزیت این روش تشخیص سریعتر نوک زدنهای ماهی همراه با دقت بیشتر می باشد اما در سبک سینک نوک زدنهای ماهی را با توجه به لرزش و ارتعاش محسوس در نوک چوب باید تشخیص داد .
نکات کلیدی در بکارگیری ریسه لغزنده:
برای تهیه وزنه ، بهترین گزینه وزنه های جنس تنگستن هستند چون نسبت به جرم بالا داری حجم پایینی هستند ولی کمی گرانقیمت تر و کمیاب تر از سایر جنسها مثل سرب ، قلع، برنج و فولاد هستند.
نخ لیدر را بهتر است از جنس فلوروکربن انتخاب کنید و نسبت به سایزماهی و شرایط محیطی قدرت lb 4 تا lb 12 را مدنظر داشته باشید، اگر سایز ماهی ها خیلی کوچک باشد lb 2 1- کافی است. طول لیدر را کمتر از 60 سانتی متر تنظیم نکنید مگر اینکه مکان ماهیگیری خیلی کم عمق باشد.
بهترین طعمه های طبیعی برای این سبک خمیرهای شرکت برکلی ، کرم خاکی ، زالو ، تخم ماهی سالمون ، زنبورعسل،ملخ، جیرجیرک، سنجاقک و ذرت شیرین کنسروی است و در صورت بکار گیری طعمه های مصنوعی میتوانید از طعمه های ساخته شده از پلاستیک نرم مانند Worm Power Bait ، TwisterMite و Micro Crawfish یا حشرات مصنوعی مورد علاقه قزل آلا و همچنین تخمهای سالمون مصنوعی استفاده کنید.
سعی کنید پرتاپها را در مناطق جریاندار انجام دهید و با دقت و به آرامی بسوی استراحتگاه و قلمروی ماهی در مناطق آرام هدایت کنید ، این کار باعث می شود طعمه بصورت طبیعی در دسترس ماهی قرار بگیرد.
اگر ریسه به منطقه آرام هدایت شد و حرکت طعمه متوقف شد ولی ماهی عکس العملی را نشان نداد برای تحریک ماهی به حمله با چند ضربه ارتعاشی کوتاه طعمه را به حرکت درآورید و در صورت عدم نوک زدن پرتاب را مجددا” تکرار نمایید.
چوبهای ماهیگیری سبک از جنس گرافیت یا نانو با توجه به عرض رود خانه ، بطول 2 تا 70متر و با اکشن lb 6-2 برای اجرای این روش مناسبند.چرخ هم نسبت به شرایط محیطی و سایز ماهی هدف 1000 تا 2500 ایده آل است.
تکنیک اسپینینگ با طعمه های مصنوعی( فریب دهنده ها)
این روش میان طرفداران صید ورزشی قزل آلا نسبت به سایرروشها از محبوبیت بیشتری برخوردار است و تنوع طعمه های فریبنده بر جذابیتش افزوده است. برای اجرای این تکنیک مکان یابی در گام اول بسیار مهم است، اگر در دریاچه ها و سدها قصد ماهیگیری دارین در فصول گرم مناطق پر عمق ( 5تا 12 متر) و در فصول سرد مناطق کم عمق (1تا 5/3متر) را انتخاب کنید. ماهی های قزل آلا برخلاف رودخانه ها که غالبا” تحرک کمی دارند در سدها و دریاچه ها مدام در حال گشت زنی هستند ، بنابراین در صورت عدم نوک زدن ماهی در یک منطقه زود مایوس نشوید و سعی کنید منطقه خود را بصورت چرخشی تغییر دهید.دقت داشته باشید که این ماهی در دریاچه ها اساسا” علاقه ای به توده گیاهان آبزی ندارد و بیشتر به مناطق سنگلاخی ، شنی و ماسه ای علاقمند است و برای یافتن عمق استقرارماهی هم بهتر است در سه سطح و عمق اسپینینگ را انجام دهید چون ممکن است ماهی در عمق یا نزدیک بستر باشد یا درحد میانی و یا نزدیک به سطح !
در رودخانه ها و نهرها، در فصول سرد در مناطق پایین دست و با گرم شدن هوا در فصول گرم در بالادست به دنبال ماهی باشید و سعی کنید چاله ها یا حوضچه های مسیر رود خانه را برخلاف جریان آب حرکت کرده و تست کنید. در رودخانه ها قزل آلا سعی میکند با کمترین اتلاف انرژی بیشترین غذا را بدست آورد بنابراین در مناطقی که جریان آب دارای دبی و شدت بالا باشد مگر هنگام مهاجرت و تغییر قلمرو حضور نخواهد داشت، بنابراین مناطقی که درآن دبی بالا و جریان خروشان باشد اگر کانال آرام یا استراحتگاهی هم مرز با منطقه جریان دار یافتید بی شک مکانی ایده ال کشف کرده اید و طعمه خود را در همین مرز(مابین جریان خروشان و آرام) بصورت مورب و ستونی به حرکت در آورید و مهارت ماهیگیران حرفه ای در هدایت صحیح طعمه ها در این مسیرهای ایده آل رمز موفقیتشان محسوب می شود.
تکنیک و ریتم کشش طعمه باید بصورت یکنواخت و بدون نوسان باشد و باید سعی کنید فلش های منعکس شده از طعمه ها بصورت مداوم تکرار شود چون طعمه میتواند با کوچکترین ریتم حرکتی غیر طبیعی ماهی هدف را از حمله منصرف کند.
همانطوری که قبلا اشاره شد با توجه به حس بینایی و شنوایی بالا در این ماهی بهتر است از لباسهای استتاری استفاده نمایید وخیلی آرام و بدون هیچ گونه سرو صدایی به حاشیه آب نزدیک شوید و سعی کنید از انعکاس سایه در آب نیز جلوگیری کنید.سرعت کشش طعمه را همیشه نسبت به سرعت آب تنظیم کنید و در آبهایی با جریان آرام و دبی پایین ، کشش سریعتر و در آبهای با دبی وسرعت بالا ، کشش آهسته تری انجام دهید.
وزن و سایز اسپینرها رابطه مستقیمی با شرایط مکان ماهیگیری ،فصل و زمان صید،میزان دبی و شدت جریان آب وسایز ماهی هدف دارد و بطور استاندارد اسپینرها دارای 2 تا 15 گرم وزن بوده و سایز بندی 1 تا 9 را دارد. برای آبهای کم عمق و رودخانه های کم عرض با دبی پایین از وزن های سبکتر و سایز 1 و 2 استفاده کنید و برای رودخانه های پرجریان و دریاچه ها نسبت به عمق و دبی، سایز 2 تا 9 قابل استفاده است.
با توجه به اینکه ماهی قزل آلا بر خلاف سایر ماهی های آب شیرین از حافظه بسیار کوتاه مدتی برخوردار است اگر هنگام ماهیگیری یک ماهی را در حال مبارزه از دست دادید نیم ساعت بعد می توانید شانس خود را دوباره امتحان کنید واین موضوع خیلی جالب است!
در تصاویر زیر چند نمونه از مناطق استقرار ماهی قزل آلا و مکان ایده آل برای اسپینینگ در رودخانه ها را مشاهده می کنید:
تکنیک فلای فیشینگ با پشه های مصنوعی
این سبک را میتوان در دنیای ماهیگیری به هنری دلربا و وجد برانگیز تشبیح کرد که در دامن طبیعت و ارتباط انسان با آب متولد می شود. فلای فیشینگ در کشورهای شرقی ، اروپایی و آمریکای شمالی دارای طرفداران زیادی است و درگذشته برای اشراف زادگان انگلستان داشتن مهارت در اجرای این سبک مانند مهارت اسب سواری و شکار یک امتیاز بزرگ بشمار میرفته است ! البته سبک فلای فیشینگ برای اولین بار در قرن دوازدهم توسط روستاییان ژاپنی ابداع گشت و استفاده از چوبهای بامبوی سبک و مستحکم همراه با پروازهنرمندانه طعمه های طبیعی و مصنوعی دست ساز در ژاپن به سرعت اروپاییان را به خود شیفته نمود و این سبک راه خود را به اروپا و سپس امریکا گشود.
جهت اجرای تکنیک فلای برای صید ورزشی قزل آلا انتخاب چوب و چرخ در مرحله ابتدایی و سپس انتخاب نخ پشه و طعمه ها حائز اهمیت هستند. چوبهای فلای بطور کلی نسبت به فاکتور اکشن به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
1.اکشن سریع ( fast-action ): این چوبها از انعطاف پایینی برخوردارند و برای پرتابهای بلند در دریاچه ها و رود های پر عرض و خروخشان و صید ماهی های بزرگ طراحی شده است .کار با این سری از چوبها برای مبتدیان مشکل است و پرتاپها از دقت پایینی برخوردار خواهد بود.
2.اکشن متوسط (Medium –action):این چوبها از تنوع زیادی برخوردارند و پرکاربردترین سری از چوبهای فلای هستند و با نعطاف متوسط و دقت مطلوب در پرتابها برای اکثر محیطها مناسبند .
3.اکشن آهسته ((Slow- action: این چوبها بسیار انعطاف پذیر هستند و برای صید ماهیهای کوچک در رودخانه های کم عرض و نهرها مناسب است.
جنس هر سه دسته از چوبها اگر گرافیتی یا الیاف کربنی ترکیبی باشد نسب به جنسهای فایبرگلاس سبکتر و مستحکمتر است . طول چوبها هم عموما” 2.10 تا 3 متر و با وزن پرتاپ 8-1wt ایده آل است.
چرخها هم نسبت به اکشن چوب ، نوع نخ ، میزان پرتاب و سایز ماهی هدف طراحی می شوند و سایزهای پرکاربرد سایز # 4/3 و# 6/5 است و تولید کننده ها برای سبک سازی چرخها از آلیاژهای سبکی مثل آلومینیوم و ایجاد سوراخهایی دردیواره های چرخ استفاده میکنند.
نخ های بافته پشه به دوفرم سینک و روآبی طراحی و تولید میشوند و با روکشهایی از جنس پلاستیک پوشیده می شوند . این نخها با وزنی که دارند به شما این امکان را می دهند تا لیدر همراه طعمه را تا مسافت مورد نظر بدون وزنه پرتاپ کنید . سایز استاندارد نخها 60 تا 120 grain است .
همچنین برای ماهیگیری در دریاچه ها و برکه ها می توانید از نخهای shooting head استفاده بکنید ، این نخها از دو بخش تشکیل میشود ، بخش اولیه که نخ ضخیم پشه و بخش دومی نخ نازک رانینگ لاین است که در مجموع به شما این امکان را میسرخواهد کرد تا پرتابهای بلندتری انجام دهید.
توجه داشته باشید ، بالانس کردن وزن نخ با وزن پشه مصنوعی خیلی مهم است!
امروزه وزن یک پشه مصنوعی در یک واحد کوچک به نام grains اندازه گیری می شود. در عوض تولید کنندگان نخ پشه یک سیستم شماره گذاری خاص را اجرا می کنند. این سیستم شماره گذاری از 1 (ultralight) تا 14 و سنگینتر(heavy) اجرا می شود.
به عنوان مثال ، اگر یک پشه خشک grains 14 (سایز کوچک) را به نخ فلای که وزن آنweight 7 است ، وصل کنید کنترل پرتاب از بین می رود و پرواز به دلیل سنگین بودن نخ (که باعث پرواز می شود) با یک چلپ چلوپ به آب برخورد می کند. در مقابل ، یک نخ فلای سنگین را به یک پشه سبک پرواز دهید، کنترل دشوار خواهد بود و یک بار دیگر ، پرواز ممکن است ناموفق و طعمه به داخل آب سقوط کند، بنابراین قانون زیر را همیشه مدنظر داشته باشید.
وزن نخ = وزن پشه = وزن پرتاب چوب
چگونه بدانیم از چه وزن نخ پشه ای باید استفاده کنیم؟ برای اجرای صحیح پرتابها می توانید از اطلاعات زیر استفاده کنید.
Fly Line Weight 1-3 : اگر قصد صید ماهی های قزل آلای کوچک مثل خال قرمز را دارید ، از این وزن استفاده کنید.
Fly Line Weight 4 : وزن پرکاربرد و مناسب فلای در اکثر محیطها محسوب می شود و برای صید ماهی های قزل آلای کوچک و متوسط ایده آل است.
Fly Line Weight 5 : یکی دیگر از وزن های خوب فلای برای صید ماهی های با سایزمتوسط و بزرگتر از متوسط مناسب است.
Fly Line Weight 6 : برای صید ماهی های آزاد کوچک و قزل آلاهای متوسط به بالا مناسب است.
Fly Line Weight 7 : برای صید قزل آلا های رنگین کمان ترفه ای و ماهی آزاد مناسب است.
Fly Line Weight 8 و بالاتر : این وزن برای صید ترفه های غول آسای ماهی آزاد و ماهی قدرتمندی مثل تایمن مناسب است.
طعمه های مناسب برای سبک فلای فیشینگ:
بطور کلی طعمه های مناسب جهت اجرای تکنیک فلای فیشینگ به دو گروه طعمه های مصنوعی و دست ساز وطعمه های طبیعی تقسیم می شوند.این طعمه ها نسبت به جیره غذایی و علایق ماهی قزل آلا انتخاب و طراحی میشوند و رعایت یک نکته بسیار مهم است : اگر قصد استفاده از طعمه های طبیعی را دارید بهتر است از حشرات و جانداران بومی و قابل دسترس همان منطقه استفاده کنید ، برای مثال اگر در حاشیه آب تراکم زنبورعسل را مشاهده کردید، بی شک زنبورعسل بهترین گزینه برای منطقه مذبور خواهد بود و در صورتی که قصد استفاده از طعمه های مصنوعی و بخصوص پشه های دست ساز را دارید همین قانون را باید مدنظر داشته باشید و جعبه طعمه های خود را نسبت به فصل و حشرات منطقه تجهیز کنید.
طعمه های مصنوعی و دست ساز:
این طعمه ها دارای کاربرد بیشتری هستند و نسبت به نوع ساخت به دو دسته طعمه های سبک و رو آبی و طعمه های سنگین و زیر آبی تقسیم می شوند. در زیر به معرفی پرکاربردترین طعمه ها می پردازیم.
1.: Dry Fly پشه های خشک به گونه ای طراحی شده اند که قادرند در سطح آب شناور شوند. آنها را مشابه حشرات بالدار، لاروها یا حشرات آبزی بصورت دست ساز با پرهای پرندگان ، موها و خز پستانداران و الیاف ویژه می سازند.
پشه های خشک ممکن است در مراحل طراحی و ساخت به الیاف سبک ضد آب ، هسته فومی یا نخ فلای شناور احتیاج داشته باشد و در نهایت با یک اسپری ضد آب نیز پس از اتمام کار در مقابل آب عایق شوند.
2 : Wet Flies مگس های خیس برخلاف مگس های خشک برای غرق شدن طراحی شده اند ولی به اندازه مگس های خشک ، محبوب نیستند. با این حال آنها در انگلیس و اسکاتلند بسیار محبوب هستند.
3: Streamers استریمرها پشه هایی هستند که برای شباهت به بچه ماهیها طراحی شده اند و نه حشرات و حرفه ای ها برای صید ترفه ها از این نوع طعمه استفاده میکنند.
Nymphs: پوره ها شبیه مرحله لاروی حشرات هستند. مانند پشه های خیس ، آنها برای غرق شدن طراحی شده اند. پوره های ایده آل دست ساز هستند ولی بصورت پلاستیکی هم تولید می شوند.این طعمه بین فلای کارها خیلی محبوب است و درتمام فصول بخصوص در فصل زمستان هم دارای کارایی است.
5. Weighted Flies پشه های سنگین کم کاربرد هستند و بیشتر جهت تکنیک جیگینگ فلای ( jigging fly) در مناطق عمیق طراحی شده است ولی طرفداران خاص خودشان را دارند ، پوره ها و پشه های خیس همین کارایی را دارند ولی سبکتر از پشه های سنگین هستند.
Bugs: حشره ها یا باگ ها به عنوان poppers-rod-rod، bass bugs and poppers bass شناخته می شوند.
این طعمه ها به گونه ای طراحی شده اند که مانند حشرات بنظر برسند و با چوب پنبه یا برخی مواد اسفنجی دیگر جهت شناور شدن ساخته می شوند. اشکال شبیه به موشها و قورباغه ها هم در این دسته از طعمه ها طراحی میشوند.
Keel Flies: پشه های کله گیر از 5/1 ساق قلاب یک منحنی به سمت دم دارند (شکل خاص قلاب) وبسیار شبیه استریمرها بوده و تداعی کننده بچه ماهی برای فریب ماهی هدف هستند.
8. Plastic Flies: پشه های پلاستیکی در واقع ماکت هایی از حشرات، بچه خرچنگ و میگو هستند. این پشه های پلاستیکی یک اغواکننده ی فوق العاده سبک بحساب می آیند.
طعمه های طبیعی مورد علاقه قزل آلا در سبک فلای فیشینگ
شکار و تهیه طعمه های طبیعی مناسب برای اجرای تکنیک فلای و صید قزل آلا خیلی مشکل و وقت گیر است ولی طرفداران خاص خود را دارد . همانطور که قبلا هم اشاره شد بهتر است از حشرات قابل دسترس برای ماهی منطقه ای که قصد دارید درآن ماهیگیری کنید استفاده کنید تا بهترین نتیجه را دریافت نمایید.
بهترین گزینه ها میتواند انواع ملخ ها ، زنبورها ،شاپرک ها، حشره یک روزه (Mayflies)،جیرجیرک و بال توری ها باشد.
تکنیک صید قزل آلا در نهرهای کم عمق و رودخانه های کوچک کوهستانی
ماهیگیری در مناطق کوهستانی و نهرها جذابیت خاص خودش را دارد و علاقمندان میتوانند با یک چوب سبک تلسکوپی و یک ریسه ساده از صید ورزشی این ماهی لذت ببرند. برای ساخت ریسه از نخ های فلورکربن سایز 12mmبا قدرت کشش 1- 2lb ، یک هرزگرد سایز 12 ، قلاب ساز 8 و مقداری سرب چاکدار سایز3/0 و BB وB استفاده کنید و اگر می خواهید ریسه شناور باشد از یک شناوری توپی کوچک می توانید استفاده کنید و در غیر این صورت با ارتعاشهای نوک چوب باید نوک زدن ماهی را احساس کنید. این تکنیک برای صید قزل الای خال قرمز بسیار ایده آل است.
تکنیک صید ماهی آزاد( ماهی سالمون)
ماهیهای آزاد برای تخم ریزی نیاز به مهاجرت به رود خانه های آب شیرین دارند و در فصل مهاجرت به رودخانه ها مورد صید قرار می گیرند (بطور کلی به ماهیانی که از دریا برای تخم ریزی به رود خانه می آیند ماهیان رود کوچ یا آنادروم می گویند). ماهی آزاد خزر نظیر ماهی سفید دریای شمال دارای دو فرم مهاجرت بهاره و پاییزه است و باتوجه به وضعیت بحرانی و تهدید آمیز بقای این گونه حتی بصورت ورزشی هم صیدش مجاز نیست و علاقمندان به صید این ماهی در صورت امکان می توانند توسط تورهای ویژه مسافرتی در کشورهای اروپای شمالی اقدام به ماهیگیری کنند.
تمام روشهای صید ورزشی در قزل آلا حتی فلای فیشینگ ، برای صید ماهی آزاد نیز قابل اجرا می باشد با این تفاوت که سیستم و ادوات ماهیگیری باید از قدرت و استحکام بیشتری برخوردار باشند.این ماهی از قدرت و انرژی بالایی برخوردار است و در مبارزه با این ماهی باید نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
1.از قلابها، هرزگرد ها و نخهای برند های مطرح استفاده کنید و توجه داشته باشید استفاده از ادوات ارزان قیمت و نا مرغوب هرگز برای شما ترفه های مد نظرتون را به ارمغان نخواهد آورد.
2.درایجاد گره ها و اتصالات دقت زیادی داشته باشید و از لیدرهای فلوروکربن با قدرت کشش lb 20-30 استفاده کنید.
با توجه به توانایی دید بالا دراین ماهی بهتر است از لباسهای استتاری استفاده کنید و در حاشیه آب از حرکات محسوس وسریع و همچنین ایجاد سرو صدا بپرهیزید.
4.پس از به دام افتادن ماهی سعی کنید با کلاچ دادن مناسب ماهی را خسته کنید و فشار مستقیم وارد نکنید وهمواره نوک چوب را تا آخر مبارزه بالا نگاه دارید و برای خارج کردن ماهی حتما” از چاک استفاده نمایید.
از آنجایی که ماهی آزاد روشنایی کم را ترجیح می دهد سعی کنید از ماهیگیری در روزهای روشن و آفتابی پرهیز کنید ، زیرا دید ماهی بیشتر خواهد بود. همچنین سپیده دم و غروب بهترین راندمان صید را برای شما رقم خواهد زد.
6.در رودخانه ها می توانید از طیف وسیعی از رنگهای سرد و گرم استفاده بکنید و رنگهای روشن مثل زرد یا نارنجی مناسب هستند ولی برای ماهیگیری در دریاچه ها و دریا ها از رنگهای تیره تر مثل بنفش یا آبی اما براق استفاده کنید.
7.در دهانه خروجی رودخانه ها به دریا همیشه یک ساعت مانده به جزر و مد ، اوج تغذیه و تحرک ماهی ها ی آزاد خواهد بود، بنابراین این ساعات را برای ماهیگیری از دست ندهید.
دراجرای تمام تکنیکها سعی کنید برای طبیعی جلوه نمودن طعمه ها ، پرتاپها را از بالادست انجام دهید تا جریان آب بصورت طبیعی طعمه را در دسترس و قلمروی دید ماهی قرار دهد.
برای صید ماهی آزاد تکنیکهای اسپینیگ با لورها و اسپینرها کاربرد بیشتری دارد ولی از تکنیکهای ریسه لغزنده با طعمه طبیعی و فلای فیشینگ با طعمه های استریمرهم می شود استفاده کرد. برای اجرای تکنیک ترولینگ قایق را با سرعت یک تا چهار گره برانید و از طعمه هایی نظیر لورهای ریپ زن، قاشقک ، اسپینر و طعمه های طبیعی مانند کیلکای آنچوی یا شاه ماهی استفاده بکنید.
ریسه لغزنده برای صید ورزشی ماهی آزاد(سالمون)
ریسه شناور (فلوتینگ ) برای صید ورزشی ماهی آزاد(سالمون)
تکنیک ترولینگ برای صید ورزشی ماهی آزاد(سالمون)
نمونه ای از طعمه های ایده آل برای صید ورزشی ماهی آزاد(سالمون)
