روشهای صید ورزشی ماهی سوف

ماهی سوف به نام علمی ( Lucioperca) و نام انگلیسی (zander,Walleye) یکی از با ارزشترین ذخایر بیولوژیکی آبهای ایران است که با توجه به خصایص تهاجمی و و شب شکارچی بودن و بویژه شکل خاص دندانهای نیشش در اروپا به گرگ رودخانه ها ملقب شده است. ماهی سوف در ایران دارای دوفرم ساکن در آب شیرین و فرم مهاجر(ساکن در لب شور و مهاجر به آب شیرین) می باشد و فرم ساکن آب شیرین در اکثر سواحل جنوبی دریای خزر مشاهده می شود و بخصوص در جنوب غربی تراکم بیشتری دارد و پس از انتقال فرم ساکن در آب شیرین به سد ارس اینک رود ارس یکی از مهمترین اکوسیستمهای پویای ماهی سوف در ایران بشمار می رود و این ماهی با تکثیر مصنوعی در بیشتر سدهای آذربایجان شرقی و غربی قابل رویت است. همچنین در سدهای هفت برم استان فارس و سد گلپایگان هم این ماهی بصورت مصنوعی تکثیر داده شده است.

شما میتوانید تجهیزات مرتبط با صید ماهی سوف را از فروشگاه آنزوپلاس تهیه فرمایید. اینجا کلیک کنید

خاستگاه و مکانهای مناسب برای صید ورزشی ماهی سوف

این ماهی را می توان در سراسر طول رودخانه ارس در مناطقی که آب از جریان نسبتا” آرامی برخوردار باشد و بخصوص مناطق تالابی پشت جریانهای خروشان یافت (مابین تند آب و کند آب). در سدها با توجه به فصول سال ، بعد از تخمریزی در نوارهای ساحلی و عمدتا” از اواسط اردیبهشت تا پایان خرداد ماه ورودی سدها و مناطق با عمق متوسط به پایین (عمق 2 تا 4 متر) و با آغاز فصل پاییز و مهرماه تا اوایل دی ماه مناطق عمیقتر(عمق 4 تا 8 متر) در قسمت میانی سد و بخصوص نزدیک به تاج سد ، مناسب صید است.ماهی سوف به مناطق صخره ای ، تپه های زیر آبی و بسترسنگلاخی (ترکیب سنگهای بزرگ و کوچک) بیشتر علاقه دارد و استراحتگاه و قلمرو خود را بیشتر در این مناطق انتخاب میکند.

تراکم ماهی سوف در فصول مختلف در سدها

رفتار تغذیه ای ماهی سوف

نام انگلیسی ماهی سوف “Walleye” از این واقعیت ناشی می شود که طی فرایند تکامل چشمان این ماهی به سمت بیرون ، مثل اینکه به دیوارها نگاه می کند حالت گرفته است. زاویه بیرونی چشمها در تاریکی این مزیت را ایجاد میکند تا ماهی سوف قادر به تشخیص کوچکترین نورها در زیر آب های تیره و هنگام شب باشد. این توانایی در نتیجه برخورداری از شبکه های جمع آوری نور در چشم ها به نام (tapetum lucidum ) است که به ماهی اجازه می دهد تا در شرایط کم نور به خوبی ببیند. ماهی سوف در دوران لاروی و نوزادی از زئوپلانکتونها و لارو حشرات و بعد از رشد به طول 3 سانتیمتر از ماهی های کوچکتر از خود(ماهی مرواردید،کلمه،شیشه ماهی،کاراس، سیم)، حشرات آبزی ،لارو سنجاقک، لارو خرچنگ دراز آب شیرین و میگوها تغذیه میکند.این ماهی همانند اردک ماهی، هم نوع خوار نیز می باشد .اوج تغذیه و شکار این ماهی درخط نوار ساحلی دریاچه ها و سدها و عمق 1.8 تا 6 متر و در ساعت بامدادی قبل و بعد طلوع آفتاب و هنگام عصر قبل و بعد ازغروب آفتاب است و در صورت عدم موفقیت در شکار و تغذیه در این ساعات، طول شب تجسس مجدد جهت تامین غذا و شکار صورت خواهد گرفت.در رودخانه ها این ماهی بیشتر در مناطق عمیق و جریان نسبتا” آرام برای خود قلمرو تعیین میکند و بخصوص مابین تند آب و کند آب رقابت این ماهی برای شکار و تامین غذا شدت می پذیرد. در سدها و دریاچه های بزرگ با توجه به شرایط محیطی و قابل دسترس بودن طعمه ها ، ماهی های سوف (عمدتا” زیر 1.5 کیلوگرم) جهت مشارکت در شکار ماهی های کوچکترهمانند گرگها دسته های 5 تا 30 تایی تشکیل می دهند و در فصل پاییزدر دسته های بزرگتر هم مشاهده می شوند.

بهترین روشهای صید ورزشی ماهی سوف

روش صید انتظاری با ریسه های کف خواب (اواسط شهریورماه تا اواخر آذر ماه)

یکی از روشهای کارآمد برای صید ماهی سوف بشمار میرود. برای صید ورزشی چوب تلسکوپی یا چند تیکه نیمه سبک(چوب کربنی چند تیکه یا تلسکوپی با اکشن 40 تا 80) و چرخ 1500 تا 2500 ونخ براید lb 12-8 سایز20 تا 30) و منوفیلامنت سایز 25 تا 30 مناسب است.

انتخاب طعمه های ایده آل نسبت به فصل

درفصل بهار : کولی رودخانه، گوشت قطعه شده بصورت نواری ماهی فیتوفاگ ومارماهی.

در فصل تابستان : زالو،کرم خاکی ،کولمه،مروارید ماهی و سگ ماهی های رودخانه ای.

در فصل پاییز : مغارچین،کولمه، سگ ماهی های رودخانه ، شیشه ماهی رودخانه، گلدفیش

در فصل زمستان : میکس گوشت قطعه شده فیتوفاگ یا کولمه با کرم خاکی

تصاویری از ریسه های ایده ال برای صید ورزشی ماهی سوف

نکات کلیدی در صید ماهی سوف به روش انتظاری

طول ریسه منشعب و لیدر در ریسه ماهی سوف با توجه به استقرارریسه منشعب در بستر مابین 20 تا 35 سانتی متر ایده ال است و جنس نخ ریسه منوفیلامنت فلوروکربن یا براید روکش دار با قدرت کشش 8lb تا 12lb مناسب است.

با توجه به نوع طعمه زنی طبیعی قلاب ساق بلند خاردار تیره یا مات مناسب بوده و سایز متداول و مرسوم نسبت به سایز ماهی شماره 2 تا 8 می باشد . در مورد بکارگیری قلابهای سه شاخ سایز 4 و 6 مناسب است.

وزنه بکار گرفته شده هم بصورت لغزنده و هم بصورت ثابت نسبت به طراحی ریسه قابل استفاده خواهد بود و نسبت به مسافت پرتاب و دبی آب از 40 گرم تا 80 گرم قابل نصب می باشد.

ماهی سوف در فصول صید (اواسط اردیبهشت ماه تا اواخرآذرماه) در رودخانه ها و سدها قابل صید است و با توجه به شب شکارچی بودن این ماهی بهترین راندمان ساعات بامدادی و طلوع و همچنین غروب آفتاب و شب هنگام خواهد بود.

بهترین طعمه ها برای صید ماهی سوف نسبت به اولویت طعمه عبارت است از: ماهی مغارچین( سس ماهی )، زالو، کولی رودخانه ای ، مروارید ماهی ، کرم خاکی ، سگ ماهی های رودخانه ای، گلدفیش(ماهی قرمز نوروز) و کولمه . سایر طعمه ها در اولویت بعدی صید خواهند بود.

توجه داشته باشید این ماهی کیسه هوایی حساسی دارد و روزهایی که شرایط جوی پایدار است ( بخصوص فشار هوا ) جهت صید با روشهای انتظاری مناسب است و در صورت تغییرات ناگهانی جو مانند ابری شدن ، بارندگی و وزش بادهای فصلی که بصورت ناگهانی رخ می دهد ، بعلت تغییر فشار هوا تغذیه نخواهد کرد.بنابراین بهترین زمان بندی برای یک ماهیگیری موفق در شرایط جوی پایدار(حداقل سه روز) شکل خواهد گرفت.

این ماهی به اصوات وارتعاشات منعکس شده درخارج از محیط آبی حساس نیست ولی به انعکاس نورهای غیر طبیعی در آب واکنش منفی نشان می دهد، بنابراین در هنگام تاریکی هوا و شب ها از انعکاس نور چراغ های هد لایت در آب بپرهیزید.

تجربه نشان داده است شبهای مهتابی و زمانی که قرص ماه کامل است راندمان صید بشدت کاهش می یابد و دلایل این رخداد هنوز مشخص نشده است که آیا جذر و مد و جاذبه کره ماه دخیل است یا روشنایی نور ماه در رفتار تغذیه ای این ماهی تاثیرمیگذارد!؟ و بالعکس در شبهایی که نور ماه در پایینترین حد تابش خود باشد راندمان صید در اوج خواهد بود.

وزش باد در حدود 3 تا 8 متر در ثانیه مشکلی ایجاد نخواهد کرد ولی وزش بیشتر از 9 متر در ثانیه تاثیر منفی در صید خواهد گذاشت و زمانی که سطح آب متلاطم و مواج میشود ماهی ها با توجه به افزایش اکسیژن در آب، نزدیک به سطح آب شنا میکنند و عملا” صید با ریسه های انتظاری مستقر در بستر کارساز نخواهد بود.

در صورت بکارگیری طعمه های زنده به جای مرده با تکنیک وریسه های تخصصی در رودخانه ها و خط ساحلی سدها و دریاچه ها ضریب موفقیت در صید به طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت.

روش های طعمه زنی برای صید ماهی سوف

ماهی سوف یک شکارچی قهار است و بیشتر طعمه های خود را تعقیب کرده و بصورت یورش ناگهانی شکار می کند و در صورت تغذیه از ماهی های مرده حتما” به تازگی گوشت اهمیت می دهد وهرگز از گوشت متعفن تغذیه نخواهد کرد و کوچکترین بوی غیرطبیعی و گندیدگی ماهی را از بلعیدن طعمه منصرف خواهد کرد، پس بهتر است اگر قصد استفاده از طعمه های طبیعی را دارید حتما” این موضوع را مدنظر داشته باشید. روش استاندارد طعمه زنی در تصاویر زیر برای تفهیم بیشتر انعکاس داده شده است.

روش اسپینینگ با طعمه های مصنوعی

اسپینینگ با سافت بیت و جیگ هد ( soft bait & jig head) :
در این روش پس از انتخاب مکان مناسب ، در حاشیه رودخانه بصورت فرضی عرض رودخانه را به چهار قسمت تقسیم کنید و در ربع پایانی پرتاپهای خود رو انجام دهید و پس از پرتاب نسبت به عمق مکان و بستر مناسب 4 الی 7 ثانیه مکث ابتدایی داشته باشین، سپس فاصله پرتاب تا ساحل را بصورت حرکت نموداری و صعود و فرود کوتاه انجام داده و در حال کشش و جمع کردن نخ سعی کنید 2 ضربه متوالی کوتاه ( شوک نسبتا” تیز) و پس از یک مکث دو ثانیه ای یک ضربه بلند ( شوک ملایم ) به طعمه در حال حرکت وارد کنید.

اسپینینگ با لوری ، قاشقک و ماهی ژله ای SLOW SINKING SPINNING LURE :

در این روش بعد از پرتاب فاصله فرضی 20 الی 30 متری این فاصله رو به 4 قسمت در ذهنتان تقسیم کرده سپس نسبت به جریان و عمق آب مکث ابتدایی 5 تا10 ثانیه ای رو رعایت کنید تا طعمه به عمق و بستر شیرجه برود ، سپس طبق تصویر زیر عمل کنید و شیوه دو ضربه متوالی را اجرا کنید وبصورت متداوم شلی نخ را با گردش اسپول بگیرید و سعی کنید طعمه را با این شیوه به حرکت درآورید نه با کشش مستقیم!

روش جیگینگ و ترولینگ از روی قایق

در ایران مکانهای محدودی برای اعمال این روشها موجود است و بکار گیری قایق فقط در صورت اخذ مجوز در سدهای ستارخان اهر ، مهاباد ، گلپایگان و هفت برم شیراز امکان پذیر خواهد بود. برای ترولینگ و جیگینگ می توان از طعمه های مصنوعی در طیف وسیع و همچنین طعمه های طبیعی استفاده کرد که برخی از تکنیکهای ایده ال در تصاویر زیرمعرفی می گردند.

نمونه ای از طعمه های مصنوعی مناسب جهت صید ورزشی ماهی سوف

اصول انتخاب رنگ طعمه ها در صید ماهی سوف

دانش و ترفند بکارگیری رنگ مناسب طعمه های فریب دهنده در اجرای تکینک های اسپینینگ و جیگینگ در موفقیت ماهیگیران علاقمند به این ماهی بسیار تاثیرگذار است. انتخاب رنگ موثر به عواملی مانند فصل ، میزان دمای آب ، عمق آب ، زاویه تابش نورخورشید ، روشنایی و تاریکی محیط و وقوع ساعات مختلف در طی شبانه روز بستگی دارد. ماهی سوف از شبکه چشم تکامل یافته که حاوی لایه ای منعکس کننده کریستال های آلی که از گوانین تشکیل شده است برخوردار بوده و در مجموع دارای دو لایه از بلورهای آلی است که کریستال های موجود در لایه بیرونی صفحات نازک هستند ، در حالی که کریستال های موجود در لایه tapetum داخلی به شکل بلوک های پیشرفته با حساسیت بالا هستند که در نهایت این سیستم تکامل یافته ماهی سوف را قادر می سازد در کمترین نور بیشترین دید داشته باشد واز قدرت تشخیص رنگ بالایی نسبت به سایر ماهیها برخوردار باشد .تحقیقات بر روی خصوصیات رفتاری و عکس العمل ماهی سوف در مواجه با طیف رنگهای سرد و گرم ،روشن و تیره نتایج زیر را بعمل آورده است.

در فصول گرم و روزهای روشن و آفتابی و در آبهای شفاف در عمق 1.5 تا 3 متر از رنگهای سفید یخچالی با رگه پشتی نقره ای ، صورتی کم رنگ و نارنجی روشن (بهتر است پوشش سطحی طعمه زردار و براق باشد)و در عمق 3 تا 6 متر رنگهای سفید زردار بارگه های زرد فسفری و نیلی ، زرد و سبز لیمویی و در عمق بالای 6 متراز رنگهای بنفش روشن ، ارکیده سیر ، سبز زیتونی روشن و آبی نیلی با رگه های تیره استفاده کنید.

در فصول سرد سال و روزهای روشن و آفتابی و در آبهای شفاف در عمق 1.5 تا 3 متر از رنگهای سفید شکری مایل به نیلی با نوارپشتی دودی ، آبی مایل به نقره ای و آبی کبریتی روشن با نوار شکمی نارنجی و در عمق 3 تا 6 متر رنگهای زرشکی کم رنک ،یشمی کم رنگ، سبز لجنی بارگه های تیره ، در عمق بالای 6 متراز رنگهای بنفش تیره، ارغوانی ، آبی نفتی و لاجوردی مایل به سیاه با رگه های تیره استفاده کنید.

در فصول گرم و روزهای ابری و نیمه ابری و آبهای کدر در عمق 1.5 تا 3 متر از رنگهای سفید یخی با رگه پشتی فسفری ، صورتی مایل به نارنجی و قرمز روناسی مات و در عمق 3 تا 6 متر رنگهای زرد لیمویی ، سبز یشمی ،بادمجانی روشن، و در عمق بالای 6 متراز رنگهای سرمه ای ، بنفش تیره ، ارغوانی، ، آبی نفتی و سیاه با رگه های بنفش استفاده کنید.

در فصول سرد و روزهای ابری و نیمه ابری و آبهای کدر در عمق 1.5 تا 3 متر از قرمز روناسی مات ، صورتی پررنگ ، شرابی و سرخابی مات و در عمق 3 تا 6 متر زرشکی، سبز زیتونی با نوار شکمی زرد پررنگ ، یشمی پررنگ با نوار شکمی نارنجی پررنگ ، سبزلجنی با نوار پهلوی فیروزه ای و در عمق بالای 6 متراز رنگهای ارغوانی تیره، بنفش با نوار پهلوی فیروزه ای و سرمه ای تیره با نوار پشتی سیاه و سیاه با نوار پشتی نفتی استفاده کنید.