خانواده: (کپورماهیان) Cyprinidae
نام علمی: Hemiculter leucisculus
نام انگلیسی: Common sawbelly, knifefish, sharpbelly
نام فارسی : تيزه كولي ، کولی مرداب ، کولی شکم تیز
مشخصات ظاهری:
پشت تيره، پهلوها نقره اي و شكم سفيد. يک نوار تيره در بالای پهلوها. لبها تيره. لبه باله ها تا حدودي تيره. باله پشتی دارای 2 شعاع سخت و 7-6 شعاع نرم و باله مخرجی 3 شعاع سخت و 13-11 شعاع نرم دارد. نوع فلس آن سیکلوئیدی است و تعداد فلس بر روی خط جانبی 53-43 فلس و در بالای خط جانبی 9-8 و در پایین آن 3-1 عدد است .
پرده صفاق نقره اي با رنگدانه هاي قهوه اي. آخرين شعاع غيرمنشعب باله پشتي خارمانند، تيز و با نوک نرم. خط جانبي با انحناي بسيار به پايين و در حاشيه شكمي بدن. يک كيل تيز شكمي بدون فلس، از حلق تا مخرج. خارهاي آبششي كوتاه و متعدد و در حالت خوابيده به خار مجاور ميرسد. فلسها با دواير ظريف متعدد و تعدادي شعاع خلفي. دندان حلقي با نوک قلابی و با سطح باريک رود مارپيچي و طويل. فک پايين با برجستگي كه در فرورفتگي فک بالا جاي ميگيرد. حداكثر سن 6 سال و طول كل 18 سانتيمتربه ثبت رسیده است.
پراکنش:
اين گونه غير بومي بوده و همراه بچه ماهيهاي پرورشي به نقاط مختلف ایران برده شده است. حوضه خزر (ارس تا اترک} و اروميه )زرينه رود و تلخه رود(. و سایر حوضه ها.
تغذیه:
بچه ها از زئوپالنكتونها و بالغين از گياهان، جلبكهاي رشته اي، حشرات، سختپوستان و ماهيهای کوچکتر تغذیه میکنند.
تولید مثل:
حداقل سن بلوغ 2 سالگي بوده و توليدمثل در فروردين ماه تا تيرماها انجام می گیرد. نسبت جنسی 1 نر به 1 ماده بوده و هم آوري مطلق تا 1180 عدد تخمک پالژيک به قطر تا 7/0 ميليمتر می باشد.
بهترین روش صید ورزشی:
تکنیکهای انتظاری (کاسی و ریسه شناور(فلوتر))، با تکنیک فلای فیشینگ و پشه مصنوعی هم قابل صید است.
بهترین طعمه ها برای صید:
ماگوت، میگوی ساحلی (رش)،لارو حشرات و انواع نان و خمیر اسانسدار گندم و جو وبرنج.
بهترین زمان صید ورزشی :
بهترین فصل صید تیزه کولی در رودخانه و تالابها اواسط بهمن ماه تا اواخراسفند ماه و اواسط مرداد ماه تا اواخر آبان ماه می باشد .